Ochrona pracy elektroinstalatora

Szczegóły: Nadrzędna kategoria: Artykuły; Opublikowano: piątek, 17, luty 2017 10:03

Pracodawca ponosi odpowiedzialność za stan BHP w zakładzie pracy. Na zakres odpowiedzialności pracodawcy nie wpływają obowiązki pracowników w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy oraz powierzenie wykonywania zadań związanych z BHP specjalistom spoza zakładu pracy.

Przepisy ogólne
Pracodawca zobowiązany jest nie tylko do realizowania powszechnie obowiązujących przepisów BHP, jego zadanie sprowadza się również do zagwarantowania faktycznego bezpieczeństwa. Kontekst ten stanowi perspektywę weryfikacji bezprawności zachowania pracodawcy, a pośrednio do określenia związku przyczynowego występującego między jego zachowaniem a szkodą, której doznał pracownik.

Skontrolowanie winy zatrudniającego jest możliwe dopiero po przypisaniu mu bezprawności. Po stronie pracodawcy istnieje obowiązek zapewnienia pracownikom wykonującym roboty na wysokości bezpiecznych i higienicznych warunków pracy (por. art. 207 § 1 i 2 k.p. oraz dział X Kodeksu pracy, przepisy wykonawcze wydane na podstawie art. 23715 § 1 i 2 k.p.).

Nie chodzi tu o formalne zapewnienie bezpiecznych warunków pracy, lecz o faktyczne realizowanie dyrektyw gwarantujących bezpieczne wykonywanie pracy. O sposobie jej realizowania nie może decydować wygoda pracownika, czy też jego dystans do obowiązku przestrzegania norm BHP.

Pracodawca, który dostrzega takie zachowania, powinien reagować poprzez kary porządkowe, czy też wręcz przez rozwiązanie stosunku pracy w skrajnym przypadku, gdy zatrudniony ignoruje wydawane mu polecenia. Prewencja wypadkowa jest bardzo ważną funkcją. Zapobieganie wypadkom, które przy pracach na wysokości niosą ryzyko ciężkich, czy też wręcz śmiertelnych zdarzeń, jest istotą ochrony tego ryzyka. W razie wystąpienia bezpośredniego zagrożenia dla zdrowia lub życia pracodawca jest obowiązany:

wstrzymać pracę i wydać pracownikom polecenie oddalenia się w miejsce bezpieczne;
do czasu usunięcia zagrożenia nie wydawać polecenia wznowienia pracy.

Przepisy BHP
Przestrzeganie przepisów i zasad bezpieczeństwa i higieny pracy jest podstawowym obowiązkiem pracownika. W szczególności pracownik jest obowiązany:

znać przepisy i zasady bezpieczeństwa i higieny pracy, brać udział w szkoleniu i instruktażu z tego zakresu oraz poddawać się wymaganym egzaminom sprawdzającym;
wykonywać pracę w sposób zgodny z przepisami i zasadami bezpieczeństwa i higieny pracy oraz stosować się do wydawanych w tym zakresie poleceń i wskazówek przełożonych;
dbać o należyty stan maszyn, urządzeń, narzędzi i sprzętu oraz o porządek i ład w miejscu pracy;
stosować środki ochrony zbiorowej, a także używać przydzielonych środków ochrony indywidualnej oraz odzieży i obuwia roboczego, zgodnie z ich przeznaczeniem;
poddawać się wstępnym, okresowym i kontrolnym oraz innym zaleconym badaniom lekarskim i stosować się do wskazań lekarskich;
niezwłocznie zawiadomić przełożonego o zauważonym w zakładzie pracy wypadku albo zagrożeniu życia lub zdrowia ludzkiego oraz ostrzec współpracowników, a także inne osoby znajdujące się w rejonie zagrożenia, o grożącym im niebezpieczeństwie;
współdziałać z pracodawcą i przełożonymi w wypełnianiu obowiązków dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy.

W razie gdy warunki pracy nie odpowiadają przepisom bezpieczeństwa i higieny pracy i stwarzają bezpośrednie zagrożenie dla zdrowia lub życia pracownika − albo gdy wykonywana przez niego praca grozi takim niebezpieczeństwem innym osobom − pracownik ma prawo powstrzymać się od wykonywania pracy, zawiadamiając o tym niezwłocznie przełożonego.

Odpowiedzialność pracodawcy względem elektroinstalatora
Podstawową przesłankę odpowiedzialności na podstawie art. 435 § 1 k.c. stanowi ryzyko wyrządzenia szkody związane z działalnością gospodarczą, zaś przesłaniem tego unormowania jest powinność naprawienia szkody przez tego, kto prowadzi przedsiębiorstwo. Odpowiedzialność przedsiębiorstwa wyłącza tylko takie zachowanie poszkodowanego, stanowiące wyłączną przyczynę szkody, które jest zawinione. Istnieje więc normalny związek przyczynowy wyłącznie pomiędzy zawinionym zachowaniem się poszkodowanego a doznaną przez niego szkodą − ruch przedsiębiorstwa jest tylko czynnikiem przypadkowym, który został włączony do postępowania poszkodowanego i umożliwił mu wyrządzenie sobie szkody.

Dlatego, jeżeli wyłączną przyczyną szkody jest niezawinione zachowanie poszkodowanego, przesłanka egzoneracyjna nie zachodzi, a tym samym odpowiedzialność przedsiębiorstwa nie zostaje wyłączona, przy czym określenie winy, jako „zarzucalność" odnosi się do wszystkich form winy w ujęciu kodeksu cywilnego, co oznacza, że zachowanie się poszkodowanego musi być zawinione według ogólnych pojęć winy, tzn. takie, aby uzasadniało możliwość postawienia zarzutu.

Na mocy norm art. 15 i art. 207 k.p. pracodawca ponosi odpowiedzialność za stan BHP w zakładzie pracy oraz obowiązany jest chronić zdrowie i życie pracowników poprzez zapewnienie bezpiecznych i higienicznych warunków pracy przy odpowiednim wykorzystaniu osiągnięć nauki i techniki. W szczególności pracodawca jest obowiązany organizować pracę w sposób zapewniający bezpieczne i higieniczne warunki pracy.

(...)

Przemysław Gogojewicz

Pełna wersja artykułu w EI 1/2017 do zakupu na portalu www.e-czasopismo.pl oraz www.magazyn-online.com