Instalacje elektryczne w łazienkach

• 

Szczegóły

Nadrzędna kategoria: Artykuły

Opublikowano: środa, 04, kwiecień 2012 17:47

Polski Komitet Normalizacyjny w ślad za zmianami w normalizacji Unii Europejskiej wprowadza dokumenty harmonizacyjne. W pierwszym etapie mają one tylko polskie okładki i treść w języku oryginału. Następnie, po przetłumaczeniu, są publikowane już w języku polskim i wtedy tak naprawdę można w pełni korzystać z ich treści. Korzystanie z oryginału jest zawsze obarczone pewną dozą ryzyka wynikającego z dowolności indywidualnego tłumaczenia.

 

 

W połowie 2007 r. ukazał się następny arkusz normy PN-HD 60364 z serii 700 dotyczącej pomieszczeń, w których występują strefy o zwiększonym stopniu zagrożenia porażeniem elektrycznym. Arkusz ten dotyczy łazienek i ukazał się jako norma uznaniowa w języku angielskim. Formalnie zastąpił starą normę z 1999 r. Jednak dopiero po trzech latach 15 czerwca 2010 r. Polski Komitet Normalizacyjny opublikował wersję polskojęzyczną tego arkusza. Nosi on następujący numer i tytuł: PN-HD 60364-7-701:2010 Instalacje elektryczne niskiego napięcia, Część 7-701: Wymagania dotyczące specjalnych instalacji lub lokalizacji. Pomieszczenia wyposażone w wannę lub prysznic.

Pod względem zaleceń dotyczących wyposażenia w instalacje i urządzenia elektryczne norma ta wprowadziła sporo zmian. Zalecenia zawarto w trzech grupach dotyczących: 

• charakterystyki stref o zwiększonym zagrożeniu;
• ochrony przed porażeniem elektrycznym;
• doboru i montażu wyposażenia elektrycznego.

 

Charakterystyka stref o zwiększonym zagrożeniu
Norma rozróżnia strefy wokół wanny oraz natrysku z brodzikiem i odrębnie − wokół zamocowanego na stałe natrysku bez brodzika. Zasadniczą zmianą jest likwidacja strefy 3. W normie z 1999 r. otaczała ona strefę 2.

W przypadku wanny oraz natrysku z brodzikiem są to obecnie trzy strefy (w poprzedniej normie były cztery):

• Strefa 0: obejmuje wnętrze wanny lub basenu natryskowego;
• Strefa 1: jest ograniczona płaszczyzną przebiegającą wzdłuż zewnętrznej krawędzi wanny lub basenu natryskowego, a w pionie sięga do wysokości 225 cm licząc od poziomu podłogi (strefa 1 znajduje się ponadto pod wanną i pod brodzikiem);
• Strefa 2: to przestrzeń o szerokości 0,6 m wokół strefy 1 w płaszczyźnie poziomej oraz o tej samej wysokości w pionie.

Przykłady stref dotyczących wanny i kabiny natryskowej przedstawiono na rysunkach 1 i 2. W przypadku zamocowanego na stałe natrysku bez brodzika norma określa tylko dwie strefy. Nie występuje strefa 2, ale za to pozostałe strefy zostały odpowiednio poszerzone:
• Strefa 0: w płaszczyźnie poziomej ma zasięg 120 cm licząc od punktu zamocowania natrysku, zaś w pionie 10 cm od płaszczyzny podłogi;
• Strefa 1: w płaszczyźnie poziomej ma zasięg taki sam jak strefa 0, a w pionie sięga do wysokości 225 cm licząc od poziomu podłogi.

Przykłady stref wokół zamocowanego na stałe natrysku bez brodzika przedstawiono na rysunkach 3 i 4.

 

Ochrona przed porażeniem elektrycznym
Norma zabrania stosowania jako środków ochrony podstawowej „przeszkód” i „umieszczania poza zasięgiem”, odwołując się przy tym do postanowień zawartych w załączniku B do HD 60364-4-41:2007 (ta norma międzynarodowa mająca już status Polskiej Normy została opublikowana w języku polskim w listopadzie 2009 r. jako PN-HD 60364-4-41:2009 Instalacje niskiego napięcia – Część 4-41: Ochrona dla zapewnienia bezpieczeństwa. Ochrona przed porażeniem elektrycznym). Podobnie zakazano stosowania środków ochrony określonych w załączniku C do tej samej normy. Załącznik ten określa wymagania dotyczące takich środków ochrony jak: pomieszczenia nieprzewodzące i nieuziemione lokalne połączenia wyrównawcze.

Ochrona za pomocą separacji elektrycznej może dotyczyć tylko pojedynczego urządzenia odbiorczego lub jednego pojedynczego gniazda wtyczkowego (logicznie rzecz biorąc nie wolno stosować rozgałęziaczy). Separacji nie wolno stosować przy elektrycznym ogrzewaniu podłogowym.

Przy stosowaniu jako środka ochrony napięć SELV i PELV norma nakazuje ponadto stosowanie w strefach 0, 1 i 2 jako ochrony przed dotykiem bezpośrednim przegród lub obudów o stopniu IPXXB (litera B określa ochronę przed dostępem do części niebezpiecznych wierzchem dłoni, palcem, narzędziem lub drutem) lub IP2X (ochrona przed wnikaniem części stałych o średnicy ≥ 12,5 mm) wg PN-EN 60529:2003 Stopnie ochrony zapewnianej przez obudowy (Kod IP) albo stosowanie izolacji wytrzymującej napięcie probiercze o wartości skutecznej 500 V AC przez 1 minutę.

W łazienkach, w obwodach, w których nie zastosowano separacji lub napięcia SELV i PELV, powinny być stosowane jako ochrona uzupełniająca urządzenia różnicowoprądowe na prąd różnicowy nie większy niż 30 mA.

Zgodnie z nową normą tak jak dotychczas w łazience muszą być wykonane dodatkowe (miejscowe) połączenia wyrównawcze, przy czym w nowym dokumencie podano następujący wykaz elementów, które muszą być objęte połączeniami wyrównawczymi:

• metalowe części instalacji wodnej;
• metalowe części instalacji kanalizacyjnej;
• metalowe części instalacji gazowej;
• dostępne metalowe części konstrukcji.

 

Metalowe rury pokryte tworzywem sztucznym nie wymagają połączenia pod warunkiem, że nie są one dostępne w miejscu ich usytuowania i nie są przyłączone do takich dostępnych części przewodzących, które nie mają połączenia z systemem miejscowych połączeń wyrównawczych. Norma określa także zasady postępowania w sytuacji, gdy w budynku brak głównej szyny wyrównawczej. W takim przypadku do łazienki powinny być wprowadzone następujące obce części przewodzące:

• części zasilającej instalacji wodnej;
• części instalacji kanalizacyjnej;
• części instalacji gazowej.

 

...pełna wersja artykułu w EI 4/2012